اختلال استرس پس از سانحه که با نام اختصاری PTSD نیز شناخته میشود یک نوع شایع از اختلال روانی میباشد. در این بیماری افراد واکنشهای شدید احساسی مانند ترس، غم و یا اجتناب از یادآوری یک حادثه هولناک را از خود نشان میدهند.
در بسیاری از موارد این واکنشها به مرور کم رنگ میشود تا جایی که فرد به حالت عادی خود باز میگردد. اما در برخی افراد این علائم ماهها ادامه مییابد. در نتیجه میتواند در روند زندگی فرد اختلال جدی ایجاد کند. از این رو پیگیری درمان این بیماری دارای اهمیت زیادی است.
علل PTSD
عوامل زیادی در بروز این اختلال نقش دارند. از مهمترین دلایل PTSD میتوان به تجربه جنگ، از دست دادن افراد نزدیک، حضور در حوادث طبیعی هولناک مانند سیل، زلزله و یا تجربه تهدید و تجاوز را نام برد. موارد دیگری نیز در بروز این اختلال سهیم هستند. برای مثال، طبق تحقیقات انجام شده احتمال بروز PTSD در زنان بیشتر از مردان میباشد. به علاوه احتمال بروز این بیماری در افرادی که حمایت خانواده را ندارند و یا از افسردگی رنج میبرند بیشتر است.
علایم PTSD
علائم اصلی اختلال استرس پس از سانحه به چهار دسته کلی تقسیم میشود که میتوان تغییرات منفی در رفتار و واکنشهای احساسی و فیزیکی فرد، تغییرات منفی در طرز تفکر فرد، دوری کردن از یادآوری واقعه و داشتن خاطرات منفی مزاحم را نام برد.
فرد با عدم رفت و آمد در مکان حادثه و برخورد با افرادی که در آن حادثه حضور داشتند از یادآوری آن اتفاق جلوگیری میکند. این رفتار میتواند به انزوای کامل فرد و افسردگی او منجر شود. از سوی دیگر تداعی زیاد خاطرات حادثه مانع عبور فرد مبتلا از آن مرحله میشود. در این حالت آن حادثه در ذهن فرد مبتلا هر روز تکرار میشود و برای او تازگی دارد. از واکنشهای عاطفی شدید میتوان به ترس، خشم، ناامیدی و استرس زیاد اشاره کرد که تا مدتهای طولانی پس از وقوع حادثه ادامه دارد. این افراد مستعد واکنشهای غیر معمول مانند مصرف زیاد سیگار و الکل و رفتارهای مخاطره آمیز هستند.
روشهای درمان
بیماران مبتلا به PTSD پس از درمان به دلیل برخورداری از توانایی مواجه شدن و عبور از حادثه ناگوار میتوانند به زندگی عادی خود بازگردند و کنترل زندگی خود را به دست بگیرند.
روشهای مختلفی برای درمان اختلال استرس پس از حادثه وجود دارد. تشخیص استفاده از روشهای درمان PTSD بر عهده پزشک میباشد. به طور کلی روان درمانی به عنوان روش اول برخورد با این بیماری مورد استفاده قرار میگیرد.
دارودرمانی نیز یکی دیگر از روشهای درمان PTSD میباشد. در صورت لزوم این امکان وجود دارد که روان درمانی و دارودرمانی به صورت ترکیبی در درمان PTSD مورد استفاده قرار بگیرند.
هر فرد بخشی از علائم بیماری اختلال استرس پس از حادثه را بروز میدهد. به این معنی که واکنش افراد لزوما یکسان نیست. اما در صورتی که علایم مذکور را مدت طولانی و یا در حالتهای شدید تجربه میکنید جهت پیشگیری از PTSD و یا جلوگیری از پیشرفت آن حتما به درمانگر خود مراجعه کنید.